Het leven is niet altijd voorspelbaar. Als je gaat scheiden, verandert meestal ook je financiële situatie. Bijvoorbeeld door alimentatie of omdat één van jullie in het huis blijft wonen.
Daardoor kan het moeilijker worden om de hypotheek te blijven betalen. Scheiden kan grote financiële gevolgen hebben. Zorg dat je daar niet alleen over hoeft te beslissen.
Definitief uit elkaar
De beslissing om te gaan scheiden is vaak heel ingrijpend en emotioneel. Het is het afscheid van een leven samen en het begin van een onzekere periode. Maar scheiden is ook een zakelijk proces waarvoor veel moet worden uitgezocht en geregeld. Het betekent ook een nieuw begin waarbij het helpt om goede afspraken te maken en vast te leggen. Met respect voor elkaar en wat je samen hebt gehad.
Een echtscheidingsmediator of een echtscheidingsnotaris kan helpen het overleg tussen jou en je partner ondanks die emoties in goede banen te leiden.
Je verplichtingen
Begin met het maken van een goed overzicht van je financiële situatie. Dat geeft je meteen een objectief houvast. Verzamel daarom alvast (kopieën van) de belangrijkste zaken:
De geldzaken
Als je uit elkaar gaat, moet je ook financieel een verdeling maken. Je maakt de balans op van al de bezittingen en schulden die je samen hebt. Staat de woning op beide namen of ben je gehuwd in gemeenschap van goederen? Dan heeft de vertrekkende partner recht op een deel van de eventuele overwaarde van de woning en op andere bezittingen die van jullie samen zijn. Zelfs als je huwelijkse voorwaarden hebt, zullen veel bezittingen van jullie samen zijn.
Voordat het gemeenschappelijke vermogen verdeeld en/of verrekend kan worden, moet het vermogen eerst beschreven worden. Als jullie samen schulden hebben gemaakt, zullen die bij de scheiding ook verdeeld (en op een gegeven moment betaald) moeten worden. Zet ook de (gezamenlijke) rekeningen op een rijtje en noteer het saldo op deze rekeningen op de datum dat je gaat scheiden.
De hypotheek
Wie blijft er in de woning? Of wordt het huis verkocht? Dat is een belangrijke vraag. Vooral wanneer er kinderen zijn en jullie als partners allebei op jullie vertrouwde plek willen blijven zitten. Er zijn drie mogelijke situaties:
Het ouderschapsplan
Als je kinderen hebt die jonger zijn dan 18 jaar, is het van groot belang dat je goed afspreekt hoe jullie het voor hen het beste kunnen regelen. Zo is het wettelijk verplicht om een ouderschapsplan te maken, waarin je afspraken vastlegt over bijvoorbeeld de omgangsregeling, hun kamers, kleding, of halen en brengen naar school of sport.
Natuurlijk betrek je hier ook de kinderen en hun wensen in. Het is verstandig om alle gemaakte afspraken die te maken hebben met het einde van je relatie vast te laten leggen in een notariële akte.
Afspraken maken
Na de scheiding hoef je je niet meer aan de wettelijke regels van het huwelijk te houden. Op één uitzondering na: de onderhoudsverplichting. Want ook al ben je gescheiden, je blijft verplicht om financieel voor elkaar te zorgen. Dat noem je een alimentatieplicht.
Als jij niet genoeg inkomsten hebt, dan kan het zo zijn dat jouw ex-partner partneralimentatie aan jou moet betalen. Of andersom. Daarnaast is er ook een alimentatie voor kinderen: kinderalimentatie.
Vastleggen
De afspraken die je maakt kun je vastleggen in een echtscheidingsconvenant. Je maakt hiervoor eerst een echtscheidingsplan. Dit plan kun je ook gebruiken als je niet getrouwd bent, maar samenwoont. Bij een echtscheiding en geregistreerd partnerschap met kinderen beslist een rechter uiteindelijk over de scheiding.
Zodra jullie het eens zijn over de inhoud van het echtscheidingsconvenant, kunnen jullie een gezamenlijk echtscheidingsverzoek indienen. Daarmee kan de echtscheidingsprocedure snel afgerond zijn.
Als jullie niet tot een gezamenlijk echtscheidingsverzoek komen, loop je het risico op een ‘vechtscheiding’. Dan kom je tegenover elkaar te staan in de rechtbank en heb je allebei een eigen advocaat nodig. Als jullie het niet eens worden, denk dan aan mediation.
De ontbinding
Als je besluit te gaan scheiden, zorgt dit vaak ook voor veel onduidelijkheid. Een voorlopige voorziening van de rechter kan rust brengen in een onrustige tijd.
Voor een echtscheiding moet je rekening houden met verschillende zaken die in de wet geregeld zijn. Bij een echtscheiding is het verplicht om een advocaat in te schakelen. Jullie moeten je wel afvragen of jullie kiezen voor een gezamenlijke advocaat of dat je allebei kiest voor een eigen advocaat.
Een scheiding of een ontbinding van het huwelijk moet je aanvragen bij de rechtbank in het arrondissement waar je woont. Een scheiding is officieel zodra de beschikking is ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie. In de praktijk vindt de werkelijke scheiding al eerder plaats. Het is daarom verstandig om met je ex-partner een peildatum af te spreken. Op die datum stel je de waarde van het gemeenschappelijk vermogen vast.
Alle instanties op de hoogte brengen
Als je gaat scheiden is het verstandig om op tijd een aantal instanties te informeren. Onderstaand de belangrijkste 3:
Er moeten tot slot ook veel praktische zaken geregeld worden als je uit elkaar gaat. Denk bijvoorbeeld aan:
Bronvermelding en aanvullende informatie:
www.blgwonen.nl
www.belastingdienst.nl/scheiden
www.notaris.nl
www.verenigingfas.nl
www.svb.nl
www.eindesamenwonen.nl
